Aficanstand สื่อของแอฟริกันกล่าววิจารณ์ผู้นำรัฐบาลประเทศต่างๆ ว่า "กำลังจะทำให้ชาวแอฟริกันทุกคนเป็นทาสอีกครั้ง แม้ว่าในศตวรรษที่ 21 จะไม่มีโซ่ตรวนพันธนาการ แต่มีหนี้สินที่เกิดจากความไม่รู้และความเห็นแก่ตัวของบรรดาเหล่าผู้นำที่ได้กู้ยืมเงินจากจีนเพื่อมาพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและลงทุนในโครงการต่างๆของประเทศ"

ช่วงกลางเดือนธันวาคม 2018 ที่ผ่านมา สื่อในเคนยารายงานว่า จีนอาจจะยึดท่าเรือมอมบาซาของเคนยาเพื่อชดใช้หนี้กว่า 227,000 ล้านชิลลิงเคนยา หรือประมาณ 2,229 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ที่บริษัทการรถไฟเคนยากู้ยืมมาจากธนาคาร Exim Bank ของจีน เพื่อลงทุนในโครงการก่อสร้างทางรถไฟสายเคนยา -ไนโรบี ซึ่งเส้นทางดังกล่าวเป็นเส้นทางการขนส่งสินค้าที่สำคัญของเคนยาและภูมิภาคแอฟริกา

อย่างไรก็ตาม ข่าวดังกล่าวทางรัฐบาลเคนยาและทางการจีนได้ออกมาปฏิเสธต่อเรื่องดังกล่าวว่า 'ไม่เป็นความจริง' ประธานาธิบดีอูฮูรุ เคนยัตตา ของเคนยากล่าวว่า เรื่องดังกล่าวเป็นเรื่องที่สื่อนำไปเขียนเอง และตอนนี้ทางเคนยายังสามารถชำระหนี้ได้ตามตารางกำหนดเวลาชำระหนี้ และยังไม่มีสัญญาเตือนจากทางการจีนต่อเรื่องดังกล่าว

ประธานาธิบดีเคนยัตตากล่าวว่า 'เคนยาเป็นประเทศกำลังพัฒนา และจีนก็ไม่ได้ต้องการเข้ามาแสวงหาอาณานิคม แต่มีความเข้าใจในจุดยืนและความต้องการของเคนยา และทางรัฐบาลเคนยาจะยังคงเดินหน้าในการกู้ยืมเงินเพื่อการพัฒนาประเทศ ซึ่งไม่เพียงแต่จีนเท่านั้น ยังมีญี่ปุ่น ฝรั่งเศส เยอรมนี และสหรัฐอเมริกาด้วยเช่นกัน'

ทรัพยากรของแอฟริกากำลังจะถูกนำมาใช้หนี้จีน

เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2018 รายงานของสถาบันการจัดอันดับการลงทุนทั่วโลก Moody ระบุว่า ประเทศที่ร่ำรวยทรัพยากรอย่างแองโกล่า แซมเบีย และสาธารณรัฐคองโก หรือประเทศที่มีความสำคัญทางยุทธศาสตร์ทั้งทางบกและทางทะเลอย่างเคนยา กำลังตกอยู่ในความเสี่ยงที่จะสูญเสียทรัพยากรและทรัพย์สินของชาติไปในการเจรจาต่อรองกับเจ้าหนี้อย่างจีน หลังจากที่ประเทศเหล่านี้ได้กู้ยืมเงินจีนจำนวนหลายพันล้านดอลลาร์เพื่อลงทุนในโครงการต่างๆ ตามยุทธศาสตร์หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทางของจีนในภูมิภาคแอฟริกา

รายงานล่าสุดของสถาบันวิจัยจีน - แอฟริกาของมหาวทิยาลัยจอห์นฮอปกิ้นส์ สหรัฐฯ ระบุว่า ภูมิภาคแอฟฟริกาเป็นหนี้จีนสูงถึง 29,420 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ และหลายประเทศในภูมิภาคนี้ก็ตกอยู่ในภาวะเสี่ยงที่จะไม่สามารถชำระหนี้ที่กู้ยืมจากจีนได้

สื่อของแอฟริการายงานว่า เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2018 ที่ผ่านมา จีนได้ยื่นข้อเสนอที่จะเข้าบริหารจัดการสนามบิน Kenneth Kaunda International Airport ของแซมเบียด้วยเช่นกัน หากแซมเบียไม่สามารถชำระหนี้ก้อนใหญ่ที่กู้ยืมมาลงทุนในโครงการก่อสร้างสนามบินได้ 

อย่างไรก็ตาม รัฐบาลแซมเบียได้ออกมาปฏิเสธต่อเรื่องดังกล่าว โดยระบุว่า ทรัพย์สินที่เป็นสมบัติของชาตินั้น ไม่สามารถขายหรือให้ต่างชาติครอบครองได้ ขณะที่ Africanstand ระบุว่า ปัจจุบันองค์กรวิทยุกระจายเสียงแห่งชาติของแซมเบียนั้นมีจีนเป็นผู้ถือหุ้นกว่าร้อยละ 60 

ขณะที่ในประเทศแองโกลา รัฐบาลของแองโกลาได้เดินหน้าส่งออกน้ำมันให้แก่จีน เพื่อแลกเปลี่ยนกับการช่วยเหลือทางการเงินและการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานต่างๆของจีนในแองโกล่าเช่นกัน

อย่างไรก็ตาม สิ่งที่เกิดขึ้นในแอฟริกานั้นไม่ใช่เรื่องใหม่สำหรับประเทศที่กู้ยืมเงินจากจีนมาลงทุน เพราะเมื่อเดือนกรกฎาคม 2017 รัฐบาลศรีลังกาได้เซ็นสัญญายยินยอมยกท่าเรือฮัมบาน-โตตาและพื้นที่รอบๆ อีกกว่า 15,000 เอเคอร์ ให้จีนบริหาร 99 ปีเพื่อชดใช้หนี้จำนวน 1,400 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ที่กู้ยืมมาจากจีน ซึ่งพื้นที่ดังกล่าวทำให้จีนมีอำนาจในการจัดการน่านน้ำโดยรอบได้ เพราะเป็นพื้นที่ยุทธศาสตร์สำคัญทั้งด้านการค้าและทางการทหารในมหาสมุทรอินเดีย

ที่มา SCMP , Businessghana , NationKenya

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• สำรวจภาระหนี้ของแอฟริกา แต่ละประเทศติดหนี้จีนเท่าไหร่ ?