ต่างประเทศ
สมรสเท่าเทียมญี่ปุ่นยังมีหวัง หลังศาลจังหวัดหลายแห่งชี้ กม.ตอนนี้ขัด รธน.
จากผลการพิจารณาคดีล่าสุดเมื่อวันพฤหัสบดี (8 มิ.ย.) โดยศาลฟุกุโอกะในจังหวัดทางตอนใต้ของญี่ปุ่น ศาลได้ตัดสินออกมาว่า การห้ามไม่ให้คู่รักเพศเดียวกันสามารถจดทะเบียนสมรสได้นั้น ขัดต่อรัฐธรรมนูญของญี่ปุ่น นับเป็นการสร้างบทสรุปให้กับการต่อสู้ที่ยาวนานของนักกิจกรรม นับตั้งแต่ปี 2562 ที่ผ่านมา
ปัจจุบันนี้ ญี่ปุ่นมีคำวินิจฉัยจากศาลมาแล้ว 5 คดีที่เกี่ยวกับการสมรสในคนเพศเดียวกัน โดยคำตัดสินใน 2 คดีระบุว่า การห้ามดังกล่าวขัดต่อรัฐธรรมนูญ และอีกคำตัดสินระบุว่าไม่ขัดรัฐธรรมนูญ ทั้งนี้ การพิจารณาคดีในกรุงโตเกียวกลับสนับสนุนการห้ามการสมรสของเพศเดียวกัน แต่ศาลในกรุงโตเกียวระบุว่า การขาดการคุ้มครองทางกฎหมายสำหรับครอบครัวเพศเดียวกัน เป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน
ทั้งนี้ ญี่ปุ่นยังคงเป็นประเทศเดียวในกลุ่มประเทศ G7 ที่ไม่มีกฎหมายคุ้มครองการจดทะเบียนคู่ชีวิตระหว่างคู่รักเพศเดียวกัน
คู่รักเพศเดียวกันมากกว่าสิบคู่ยื่นคำร้องต่อศาลแขวง 5 แห่ง โดยพวกเขาและเธอเรียกร้องค่าเสียหายจากรัฐที่กีดกันไม่ให้พวกเขาและเธอสามารถสมรสกันได้ ทั้งนี้ ไม่มีศาลใดตัดสินต่อคำร้องให้มีการจ่ายค่าชดเชย แต่ผู้พิพากษามีความเห็นแตกกันในประเด็นว่า การไม่มีความเท่าเทียมในการสมรสในญี่ปุ่นนั้นละเมิดรัฐธรรมนูญหรือไม่
ศาลทุกแห่งของญี่ปุ่นที่ตัดสินคดีสมรสเท่าเทียม “อย่างน้อยเห็นด้วยกับความจำเป็นในการออกกฎหมาย ที่รับรองความสัมพันธ์ของคู่รักเพศเดียวกันอย่างเปิดเผย และให้ความคุ้มครองทางกฎหมายแก่พวกเขา เทียบเท่ากับคู่รักต่างเพศ” ทาเคฮารุ คาโตะ ทนายความที่ทำคดีสมรสเท่าเทียมในจังหวัดซัปโปโรของญี่ปุ่น กล่าวกับสำนักข่าวเอเอฟพี ระบุ
การพิจารณาคดีในฟุกุโอกะเมื่อวันพฤหัสบดี สะท้อนถึงการตัดสินคดีก่อนหน้านี้ในกรุงโตเกียว โดยศาลฟุกุโอกะพบว่าการขาดความเท่าเทียมในการสมรส ถือเป็น “สถานการณ์ที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญ” โดยเป็นการละเมิดโดยสิ้นเชิง “กฎหมายปัจจุบันที่ไม่อนุญาตให้คู่รักเพศเดียวกัน กลายเป็นครอบครัวที่ถูกต้องตามกฎหมาย กับคู่ที่ตนเลือกถือเป็นสถานการณ์ที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญ” ในแง่ของ “ศักดิ์ศรีส่วนบุคคล” ศาลฟุกุโอกะระบุในคำตัดสิน
จากการสำรวจความคิดเห็นแสดงให้เห็นว่า ประชาชนญี่ปุ่นราว 70% สนับสนุนการสมรสในเพศเดียวกัน และเทศบาลญี่ปุ่นมากกว่า 300 แห่ง รวมทั้งในกรุงโตเกียว เสนอสิทธิประโยชน์บางประการแก่คู่รักเพศเดียวกันเช่นเดียวกับผู้ที่สมรสกันแล้ว
อย่างไรก็ดี พรรคเสรีประชาธิปไตย (LDP) หัวอนุรักษ์นิยมของ ฟูมิโอะ คิชิดะ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น ยังคงเมินเฉยต่อประเด็นการสมรสเพศเดียวกัน แม้ว่ารัฐบาลญี่ปุ่นจะถูกกดดันอย่างหนักจากประเทศ G7 อื่นๆ โดยเฉพาะสหรัฐฯ ให้มีการพิจารณาถึงกฎหมายดังกล่าว ในอีกทางหนึ่ง เมื่อเดือน ก.พ. คิชิดะได้ไล่ผู้ช่วยของเขาออก จากการที่ออกมาแสดงความคิดเห็นที่ “อุกอาจ” ต่อกลุ่ม LGBTQ+
รัฐธรรมนูญของญี่ปุ่นที่ประกาศใช้เมื่อปี 2490 ระบุว่าการสมรสต้อง “ได้รับความยินยอมร่วมกันของทั้งสองเพศ” แต่มีการระบุว่าทุกคน “เท่าเทียมกันภายใต้กฎหมาย” ทั้งนี้ คาโตะคาดว่าจะมีการยื่นอุทธรณ์ต่อคำตัดสินหลายข้อ และฝ่ายโจทก์วางแผนที่จะผลักดันต่อต้านในข้อโต้แย้งที่ว่า ทางเลือกอื่นในการสมรสทำให้ชาว LGBTQ+ มีสิทธิเท่าเทียมกัน
ที่มา:
